Bánh tẻ là một món quà quê giản dị và mộc mạc, là đặc sản nổi tiếng không chỉ trong vùng quê Yên Phong (tỉnh Bắc Ninh) mà còn là niềm tự hào của ẩm thực người dân xứ Kinh Bắc. Trong từng chiếc bánh tẻ, người làm như truyền đạt toàn bộ bản sắc của ẩm thực làng quê Việt.
Hương vị đậm đà, khó quên
Bánh tẻ là một loại bánh không xa lạ, nhưng bánh tẻ làng Chờ ở thị trấn Chờ, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh lại mang một hương vị đặc biệt không giống với bất kỳ loại bánh tẻ nào khác. Những chiếc bánh được bọc trong lá dong, nhỏ chỉ khoảng 2 ngón tay nhưng vỏ mỏng, nhân thơm phức là điểm đặc biệt của món ăn này. Với hương vị đậm đà của thịt, độ giòn của mộc nhĩ, và hương thơm của tiêu, kết hợp với vị bùi và độ dẻo của lớp vỏ bánh tạo ra một hương vị độc đáo khiến thực khách khó lòng quên.
Nghề làm bánh tẻ có vẻ đơn giản nhưng thực tế lại rất tinh tế. Mỗi chiếc bánh tẻ, một sản phẩm bình dị và mộc mạc, thể hiện sự đảm đang, khéo léo và kiên nhẫn của phụ nữ Kinh Bắc. Để tạo ra những chiếc bánh tẻ đích thực của làng Chờ, cần phải trải qua một quy trình làm cẩn thận và tỉ mỉ. Quá trình sản xuất bánh phải đi qua nhiều bước phức tạp, từ việc lựa chọn gạo, lọc bột, làm nhân… Tất cả các bước phải được thực hiện sạch sẽ để tránh bánh bị chua, thiu.
Không giống như bánh tẻ thông thường, bánh tẻ làng Chờ được bọc trong lá dong nhỏ, chỉ to bằng khoảng 2 ngón tay. Gạo dùng để làm bánh được lựa chọn từ giống lúa có độ dẻo dính cao như giống Bao Thai hoặc 203, sau đó được ngâm nước khoảng 5 tiếng. Gạo sau đó được xay trong cối với tỷ lệ nước đặc biệt, để tạo ra một loại bột thật mịn.
Sau đó, bột bánh được ngâm từ 1 đến 3 ngày (trong mùa hè từ 1-2 ngày; trong mùa đông từ 2-3 ngày), sau đó được lấy ra và đem điên trên bếp cho đặc lại, sau đó được dàn mỏng, đều lên lá dong. Sau đó, nhân (bao gồm thịt lợn với tỷ lệ 7 phần nạc, 3 phần mỡ và mộc nhĩ băm nhỏ, trộn đều) được đặt vào trên bề mặt bột, và sau đó bánh được gói lại. Trong quá trình gói, hai đầu của bánh được thuôn dài, trong khi phần giữa được gấp lên, tạo ra hình dáng giống như cái răng bừa. Cuối cùng, bánh được luộc hoặc hấp trong khoảng 30 phút cho đến khi chín.
Quá trình luộc bánh đóng vai trò rất quan trọng; nếu lửa quá lớn, bánh có thể trở nên nhừ và nhão, trong khi nếu lửa không đủ mạnh, bánh sẽ không chín đều. Bánh tẻ làng Chờ thường ngon nhất khi vừa mới luộc xong. Đặc điểm của loại bánh này là có cảm giác dẻo và thơm, không bị nhão hoặc nát như bánh giò. Mỗi miếng bánh có màu sắc ngà và cảm giác mềm mại, dẻo dai tự nhiên, kết hợp với hương vị đậm đà và vị béo của nhân bên trong. Khi thưởng thức, mọi thành phần hòa quyện với nhau, tạo ra một hương vị độc đáo, không thể lẫn với bất kỳ loại bánh tẻ nào khác.
Giữ lửa nghề truyền thống
Ngày nay, trong làng, không ai nhớ rõ từ bao giờ nghề làm bánh tẻ đã tồn tại, nhưng được biết là đã có từ hàng trăm năm trước. Các thế hệ cha ông đã truyền lại nghề này cho các thế hệ sau, và mặc dù đã trải qua biến động của lịch sử, nghề làm bánh tẻ vẫn tiếp tục phát triển và hội nhập để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Nhiều gia đình, từ việc làm trong phạm vi gia đình, đã mở rộng quy mô sản xuất và bán sản phẩm cho khách hàng ở các tỉnh lân cận.
Mặc dù lượng tiêu thụ bánh tẻ tăng lên, nhưng nguyên tắc đảm bảo An toàn Thực phẩm vẫn được các thợ làm bánh ở đây ưu tiên hàng đầu. Điều này là vì sự “Tín” trong lòng khách hàng, và cũng là yếu tố sống còn của việc kinh doanh, và thậm chí còn quan trọng hơn là sự bảo tồn và phát triển nghề thủ công truyền thống của địa phương. Tuy nhiên, trong làng, đã xuất hiện tình trạng một số gia đình và cơ sở chế biến chỉ quan tâm đến sản lượng mà không chú trọng đến chất lượng sản phẩm, điều này gây ảnh hưởng không nhỏ đến các hộ sản xuất khác và danh tiếng của làng nghề có lịch sử hàng trăm năm.
Để giải quyết vấn đề này, chính quyền địa phương đã áp dụng nhiều biện pháp để bảo tồn và phát triển nghề làm bánh tẻ. Địa phương đã tăng cường các hoạt động tuyên truyền về an toàn vệ sinh thực phẩm đến cộng đồng, khuyến khích nâng cao chất lượng sản phẩm và truyền dạy nghề. Đồng thời, họ cũng đẩy mạnh việc xây dựng hình ảnh và quảng bá rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng. Ngoài ra, chính quyền cũng hỗ trợ người dân vay vốn để nâng cao cơ sở vật chất, thúc đẩy sản xuất và chất lượng bánh tẻ làng Chờ.
Trong thời gian sắp tới, chính quyền địa phương sẽ đề xuất kế hoạch xây dựng thương hiệu cho làng nghề, nhằm kêu gọi sự đồng lòng từ các hộ sản xuất để bảo vệ thương hiệu và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc tiếp cận thị trường và tìm kiếm các cơ hội kinh doanh ổn định cho sản phẩm.
Với vẻ đơn giản, mộc mạc, bánh tẻ làng Chờ đã trở thành biểu tượng đặc trưng, món quà không thể thiếu trên bàn ăn của mỗi gia đình Việt. Từ một món ăn vặt thông thường, bánh tẻ đã trở thành biểu tượng đại diện cho sự giản dị và hương vị đậm đà của văn hóa ẩm thực của vùng đất này, được mang đi khắp mọi miền của Tổ quốc.
Cảm ơn bạn đã đọc bài tổng hợp của ISAO
Nguồn: sohuutritue.net.vn
