Tết Nguyên Đán là một lễ hội quan trọng được tổ chức rộng rãi tại nhiều nước châu Á như Trung Quốc, Hàn Quốc, và Việt Nam. Trong nền văn hóa này, mâm cơm trong ngày đầu năm mới được đánh giá cao và được chuẩn bị một cách cẩn thận. Mỗi món ăn trên bàn cơm mang đến ý nghĩa riêng biệt và được người dân quan tâm và chăm sóc đặc biệt.
Việt Nam
Bánh chưng và bánh tét là những món ăn truyền thống không thể thiếu trong dịp Tết Nguyên Đán của người Việt. Trong truyền thống văn hóa, miền Bắc thường chế biến bánh chưng, trong khi miền Nam ưa chuộng bánh tét. Bánh chưng thường được hình thành dưới dạng hình vuông, trong khi bánh tét ở miền Nam có hình trụ.
Nguyên liệu chính của bánh chưng bao gồm gạo nếp, đậu xanh, thịt lợn, hạt tiêu đen và một số gia vị khác. Mỗi chiếc bánh chưng hay bánh tét đều được buộc bằng dây lạt ở bên ngoài, thể hiện tinh thần đoàn kết và sự gắn bó trong gia đình. Bánh chưng và bánh tét cũng mang đến ý nghĩa về hạnh phúc và thịnh vượng.
Quá trình gói bánh chưng, bánh tét không chỉ là công việc chăm sóc bánh mà còn là dịp để gia đình, dòng họ, thôn xóm tụ tập, trò chuyện và tận hưởng không khí ấm cúng. Theo truyền thuyết về Lang Liêu, bánh chưng hình vuông tượng trưng cho đất, biểu hiện lòng biết ơn đối với trời đất. Cũng theo truyền thuyết này, bánh chưng là biểu tượng của sự hiếu thảo, lòng biết ơn con cái dành cho cha mẹ. Bánh chưng thường được bày biện trong mâm cỗ 3 ngày Tết để thể hiện lòng biết ơn đến vị thần, tỏ lòng kính trọng và tưởng nhớ công lao của cha ông. Những ngày cuối năm, gia đình sẽ cùng nhau gói bánh chưng, quây quần bên bếp lửa, là khoảnh khắc ấm áp và đậm đà tình cảm gia đình.
Trung Quốc
Trong đêm giao thừa, gia đình Trung Quốc thường tập trung bên nhau để cùng nhau gói bánh sủi cảo và thưởng thức chúng trong không khí ấm áp và bình yên của ngày Tết. Bữa tối đầu năm đóng vai trò quan trọng nhất trong năm, và tất cả các thành viên trong gia đình đều cần có mặt trong bữa tiệc quan trọng này.
Theo truyền thống lâu dài của người Trung Quốc, vào dịp Tết, gia đình thường cùng nhau nhào bột và làm nhân cho bánh sủi cảo, một thực phẩm tượng trưng cho sự đoàn tụ và hòa thuận trong gia đình, tương tự như cách người Việt gói và luộc bánh chưng. Quy trình này thể hiện lòng thân thiện và gắn kết gia đình.
Bánh sủi cảo có hình dáng giống quan tiền, vì vậy, nó được xem là một biểu tượng của may mắn và tài lộc cho cả năm. Cách phát âm của từ “sủi cảo” trong tiếng Trung là “Jiaozi”, khá giống với tên của Giao tử, loại tiền giấy đầu tiên trên thế giới xuất hiện dưới thời nhà Tống vào thế kỷ 11. Do đó, người Trung Quốc tin rằng ăn sủi cảo trong ngày Tết sẽ mang lại giàu có và thịnh vượng cho gia đình. Theo quan điểm truyền thống, việc ăn nhiều sủi cảo trong bữa cơm Tết sẽ mang lại nhiều tài lộc trong năm mới.
Bên cạnh đó, sủi cảo còn mang ý nghĩa của sự cầu phúc. Trong thời kỳ lịch sử khi thức ăn ngon là điều hiếm hoi, sủi cảo trong dịp Tết được coi là một món ăn đặc biệt. Khi thưởng thức món ăn này, người Trung Quốc thường cầu mong một năm mới tràn đầy thuận lợi và hòa mình với nhiều điều như ý.
Hàn Quốc
Đối với cư dân Hàn Quốc, món Tteokguk (hay còn được gọi là canh bánh gạo) là một phần không thể thiếu trong ngày đầu tiên của năm mới theo lịch Âm lịch. Món ăn này được làm từ bột gạo, nước xương bò hầm, thịt bò và hành hoa.
Dải bột gạo dài trong Tteokguk được hiểu là biểu tượng của tuổi thọ. Những chiếc bánh có hình dáng giống như những đồng tiền đại diện cho sự giàu có, và màu trắng của chúng tượng trưng cho sự tinh khiết và một khởi đầu mới lành mạnh cho năm mới.
Việc thưởng thức canh bánh gạo được cho là có nguồn gốc từ thời cổ đại. Cho đến ngày nay, tại Hàn Quốc, vào đầu năm mới, các gia đình thường quây quần bên nhau để cùng nhau nếm thử món canh truyền thống này. Đây được coi là một nghi thức trang trọng để chào đón năm mới, hy vọng một tuổi mới với sức khỏe tốt và cuộc sống lâu dài.
Các nguyên liệu chính để nấu Tteokguk bao gồm bánh gạo trắng thái vát chéo, thịt lợn hoặc nước dùng từ xương gà, đậu hủ, trứng thái sợi, rong biển…
Lào
Tết ở Lào thường diễn ra muộn hơn, vào khoảng giữa tháng Tư theo lịch Dương. Một món ăn truyền thống và đặc sắc trong ngày Tết của người Lào là món “lạp” (trong ngôn ngữ của nước này, “lạp” có nghĩa là “lộc”).
Món lạp thường được những người Lào tặng nhau như một lời chúc may mắn cho năm mới. Gia đình nào nhận được nhiều món lạp thì tin rằng họ sẽ được hưởng nhiều tài lộc trong năm mới.
Người Lào thường làm món lạp từ thịt gà hoặc thịt bò tươi và trộn chung với các loại gia vị. Trong mỗi gia đình, đặc biệt là những người làm kinh doanh, món lạp thường được chế biến một cách tỉ mỉ và công phu. Họ tin rằng nếu món lạp không ngon trong ngày Tết, đó có thể là điềm báo cho một năm mới không may mắn về kinh doanh.
Singapore
Gỏi cá Yusheng là một món ăn phản ánh đậm chất văn hóa Trung Quốc, đặc trưng của vùng Triều Châu, nhưng lại trở thành một món không thể thiếu trong các dịp lễ Tết của người dân Singapore. Đây là một món gỏi đặc biệt, được làm từ 27 nguyên liệu đa dạng, bao gồm các loại rau, củ, cá hồi, và kết hợp với nhiều loại nước sốt và gia vị. Theo quan niệm của người dân Singapore, việc thưởng thức món ăn này vào đầu năm mới sẽ mang lại may mắn và tài lộc.
Gỏi cá Yusheng bao gồm những thành phần như cá hồi thái lát mỏng (có thể thay thế bằng cá thu), các loại rau củ thái sợi như đu đủ, khoai môn, bưởi, gừng, lạc rang, vừng, và bột chiên nước sốt từ quả mận. Khi món ăn được trình bày, mọi người cùng xới lên cao một cách trang trí, không để rơi ra ngoài, đồng thời hô lên từ “lohei” có nghĩa là “trộn đều” hay “thịnh vượng”. Sau đó, món ăn được trộn đều với nước sốt trước khi thưởng thức.
Mỗi thành phần của gỏi cá Yusheng mang theo một ý nghĩa tốt lành: cá biểu trưng cho sự phồn thịnh, cà rốt mang lại may mắn, củ cải xanh tượng trưng cho tuổi thọ, củ cải trắng chứa đựng hàm ý về thăng tiến. Món ăn còn đi kèm với nước sốt và gia vị tinh tế như lạc giã nhỏ tượng trưng cho vàng bạc, nước sốt ngũ vị hương tượng trưng cho năm loại phúc lành, và nước sốt mận màu vàng đẹp mắt như dát vàng lên mọi thứ.
Philippines
Trong ngày Tết, món ăn không thể thiếu trong ẩm thực của người Philippines là bánh Tikoy, hay còn được gọi là bánh gạo ngọt. Bánh được chế biến từ gạo nếp, mỡ lợn, đường và nước, sau đó chiên giòn và nhúng vào trứng gà. Món ăn mang theo mình ý nghĩa quan trọng về tình cảm gia đình, và việc cùng nhau ngồi ăn bánh Tikoy trong ngày mùng 1 Tết là một truyền thống, nhằm cầu mong cho mọi gia đình luôn tràn đầy ấm áp, đoàn kết và hạnh phúc.
Người Philippines tin rằng việc thưởng thức bánh Tikoy vào ngày đầu năm mới sẽ góp phần tăng cường gắn kết và đoàn kết trong gia đình, tạo nên một không khí hòa mình vào sự ấm áp và hạnh phúc của mọi người thân.
Campuchia
Campuchia tổ chức lễ hội Tết, còn được gọi là Bon Chol Chnam, vào khoảng giữa tháng Tư dương lịch hàng năm. Trong ngày lễ này, một món ăn không thể thiếu trong bữa tiệc Tết của người Campuchia là cà ri. Theo truyền thống, mỗi gia đình Campuchia thường có ít nhất một người đại diện mang thức ăn lên chùa để nhờ các nhà sư thực hiện lễ cúng dâng lên tổ tiên. Sau đó, gia đình quây quần bên nhau để thưởng thức món cà ri cay nồng, đặc trưng của ngày lễ.
Món cà ri ở Campuchia có nhiều điểm tương đồng với các loại cà ri khác, sử dụng các gia vị dạng lỏng hoặc nghiền nhuyễn để thấm đẫm hương vị và trở nên ngon miệng hơn. Mặc dù nguyên liệu chính thường là thịt gà hoặc thịt heo nhưng người Khmer còn sử dụng thịt dê, cá sấu, cá… nhằm tạo nên sự đa dạng và độc đáo. Các phụ gia như khoai tây, khoai lang, cà rốt cũng thường được thêm vào để làm cho món ăn thêm phần phong phú.
Cảm ơn bạn đã đọc bài tổng hợp của ISAO
Nguồn: sohuutritue.net.vn
