Trong cuộc họp về Đề án “Phát triển nguồn nhân lực cho ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030 và định hướng đến năm 2045” mà Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì, ông đã nhấn mạnh về việc cần thiết phải xác định rõ chiến lược cho ngành công nghiệp bán dẫn của Việt Nam. Điều này giúp đặt ra các nhiệm vụ cụ thể trong việc đào tạo nguồn nhân lực và dự báo chính xác về thị trường.
Trong cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông đã thông tin rằng thị trường chip bán dẫn toàn cầu đã có tốc độ tăng trưởng trung bình khoảng 14%/năm suốt 20 năm qua, và dự kiến sẽ đạt doanh thu 1.000 tỷ USD vào năm 2030. Trong giai đoạn từ nay đến năm 2030, dự báo thế giới sẽ cần khoảng 1 triệu lao động để phục vụ cho các bước thiết kế, sản xuất, lắp ráp, đóng gói và kiểm thử chip.
Hiện nay, nhiều tập đoàn chip lớn đang tìm kiếm cách đa dạng hóa chuỗi cung ứng bằng cách tận dụng nguồn nhân lực trẻ, có trình độ từ các quốc gia châu Á, trong đó có Việt Nam. Bộ Kế hoạch và Đầu tư ước tính rằng đến năm 2030, Việt Nam sẽ cần khoảng 15.000 kỹ sư chuyên ngành thiết kế, 35.000 kỹ sư làm việc trong các nhà máy sản xuất chip bán dẫn; đồng thời sẽ tạo ra 154.000 việc làm gián tiếp, góp phần 360.000 tỷ đồng vào GDP.
Đề án đã đề ra nhiều giải pháp, trong đó có mục tiêu đào tạo chuyên sâu cho 1.300 giảng viên; mở rộng mạng lưới đào tạo, hỗ trợ đào tạo ngành công nghiệp bán dẫn và các ngành liên quan tại khoảng 200 cơ sở; đồng thời đầu tư vào việc xây dựng 4 trung tâm bán dẫn dùng chung và 20 trung tâm đào tạo bán dẫn theo tiêu chuẩn.
Trong buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Hoàng Minh Sơn đã nhận định rằng Việt Nam có lợi thế trong hai khâu quan trọng của ngành công nghiệp bán dẫn, đó là thiết kế, đóng gói và kiểm thử chip. Ông cũng nhấn mạnh rằng các trường đang cần phải có dự báo chính xác về nhu cầu nhân lực vi mạch bán dẫn để xây dựng kế hoạch và chương trình đào tạo hiệu quả.
Thay mặt Bộ Khoa học & Công nghệ, Thứ trưởng Trần Hồng Thái đề xuất rằng Chính phủ cần phải tăng cường đầu tư cho hoạt động nghiên cứu, tiếp nhận và chuyển giao công nghệ, cũng như thiết lập các chính sách ưu tiên cho các bên tham gia vào hệ sinh thái đào tạo nhân lực ngành bán dẫn.
Cuối cùng, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đề xuất Bộ Kế hoạch và Đầu tư nên tiếp thu ý kiến của các bộ, ngành và chuyên gia, tiếp tục nghiên cứu và hoàn thiện dự thảo Đề án với mục tiêu cụ thể, kết hợp với các giải pháp trong các chiến lược phát triển ngành công nghiệp vi mạch bán dẫn và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Đề án cũng cần phải làm rõ các nguồn lực triển khai cho từng mục tiêu, nhiệm vụ.
Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh rằng để phát triển nguồn nhân lực bán dẫn, cần phải kết hợp giữa chương trình đào tạo chuyển đổi và đào tạo chuyên sâu, đồng thời chuẩn bị kỹ lưỡng về đội ngũ giảng viên, xây dựng chương trình, giáo trình và phương thức giảng dạy.
Tổng thể, Đề án phát triển nguồn nhân lực bán dẫn cần đưa ra các “gói” cơ chế, chính sách đột phá đặc thù để giải quyết các vấn đề về giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ, đầu tư công và nghiên cứu phát triển. Nhà nước cần đảm bảo vai trò chủ đạo, kết hợp với sự tham gia của các doanh nghiệp để tạo ra các điều kiện thuận lợi về cơ chế, chính sách, cơ sở vật chất và trang thiết bị cho hoạt động đào tạo nhân lực ngành bán dẫn. Đồng thời, Việt Nam cũng cần đặt hàng để hình thành các nhóm nghiên cứu và chuyên gia về thiết kế vi mạch bán dẫn, vật liệu và công nghệ thông tin.
