Vào ngày 22/4 sắp tới, trong khuôn khổ Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam năm 2024, sẽ có buổi ra mắt Chương trình phục dựng di ảnh màu dành cho các văn nghệ sĩ và trí thức đã hy sinh hoặc đóng góp trong kháng chiến, đồng thời giới thiệu tác phẩm “Phượng” của tác giả Phạm Kiều Phượng.
Nhân dịp Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam năm 2024 (từ 15/4 đến 1/5), sự kiện được tổ chức trên phạm vi cả nước với thông điệp “Sách hay cần bạn đọc”; “Sách quý tặng bạn”; “Tặng sách hay – Mua sách thật”; “Sách hay: Mắt đọc – Tai nghe”; “Chuyển đổi số” và hướng tới kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 – 7/5/2024), tổ chức “Trái tim người lính Việt Nam” phối hợp với Tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam và Câu lạc bộ “Mãi mãi tuổi 20” tổ chức giới thiệu tác phẩm “Phượng” của tác giả Phạm Kiều Phượng và Chương trình phục dựng di ảnh màu cho các văn nghệ sĩ và trí thức đã hy sinh hoặc có công trong kháng chiến.
Tác giả Phạm Kiều Phượng sinh năm 1943 tại Yên Lạc, Vĩnh Phúc. Cha của bà là liệt sĩ đã hy sinh trong kháng chiến chống Pháp, trong khi mẹ bà từng bị Pháp bắt giam tại Hỏa Lò vì tham gia hoạt động Việt Minh. Chồng của bà là một cựu chiến binh của lực lượng Phòng không Không quân trong kháng chiến chống Mỹ, và bà nội của bà đã được Nhà nước truy tặng danh hiệu Mẹ Việt Nam anh hùng.
Liệt sĩ Phạm Văn Bái, Đại đội trưởng Ngọc Long, là cha của tác giả Phạm Kiều Phượng. Ông đã hy sinh trong chiến dịch Hoàng Hoa Thám vào năm 1951, khi chỉ huy trận đánh tại Mao Khê mỏ trong chiến khu Đông Triều, Quảng Ninh. Cũng năm đó, bà mẹ của tác giả, Nguyễn Thị Mai, đã bị Pháp bắt giam khi vận chuyển tài liệu kháng chiến. Từ đó, bà Phượng phải sống trong cảnh mồ côi cha mẹ.
Năm 1955, gia đình bà nhận được giấy báo tử và bằng Tổ quốc ghi công cho cha mình. Tuy nhiên, bà vẫn khao khát tìm ra nơi cha được chôn cất. Sau nhiều năm tìm kiếm không ngừng, vào năm 2003, bà đã xác định được phần mộ của cha mình tại Nghĩa trang liệt sĩ Đông Triều, nhờ sự giúp đỡ của các nhà ngoại cảm.
Dù tuổi cao và sức khỏe hạn chế, bà Phạm Kiều Phượng vẫn nhiệt tình tham gia các hoạt động của tổ chức “Trái tim người lính Việt Nam” từ năm 2016, đồng hành với cựu chiến binh và giới trẻ trên khắp cả nước.
Cuốn sách “Phượng” do Phạm Kiều Phượng viết theo thể loại tự truyện, được xuất bản năm 2023. Cuốn sách kể về cuộc đời của một người phụ nữ đã trải qua nhiều giai đoạn lịch sử của Việt Nam, bao gồm cả kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, thời kỳ bao cấp và đổi mới. Những câu chuyện, kỷ niệm trong tác phẩm có liên quan đến nhiều nhân vật quan trọng của đất nước như cố Bí thư Tỉnh ủy Kim Ngọc và Thiếu tướng Trần Văn Phác. Cuốn sách được bình chọn là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của năm 2023 và toàn bộ bản in đầu tiên được tặng cho Chương trình “Tủ sách Đặng Thùy Trâm.”
Lấy cảm hứng từ câu chuyện tìm cha của con gái liệt sĩ, tổ chức “Trái tim người lính Việt Nam” đã hợp tác với các họa sĩ trẻ sử dụng công nghệ AI để phục dựng màu cho di ảnh thờ và tư liệu đen trắng. Đại tá, nhà văn Đặng Vương Hưng cho biết, do hạn chế của thời chiến, nhiều di ảnh của các văn nghệ sĩ và trí thức đã trở nên nhạt nhòa. Chương trình phục dựng di ảnh màu nhằm tri ân những người đã hy sinh vì đất nước, sử dụng công nghệ hiện đại để tạo ra chân dung di ảnh màu sống động.
Chương trình đã phục dựng màu miễn phí cho hàng trăm di ảnh và đã nhận được sự đón nhận tích cực từ cộng đồng. Di ảnh được trưng bày trong các sự kiện văn hóa khắp cả nước.
Chương trình hy vọng nhận được sự đóng góp của cộng đồng, bao gồm việc cung cấp tư liệu và hỗ trợ từ các họa sĩ và người có khả năng phục dựng màu cho di ảnh. Những người quan tâm có thể liên hệ với tổ chức “Trái tim người lính.”
Một số hình ảnh trong Chương trình phục dựng di ảnh màu cho các Văn nghệ sĩ, Trí thức đã hi sinh, hoặc có công trong kháng chiến.
